Agentes e Vetores Patogénicos
Ano Letivo: 2015/16
Departamento: Biologia Animal
Carga horária: T: 2:00 h; PL: 3:00 h; OT: 1:00 h;
Área Científica: Biologia;
Objetivos da Unidade Curricular
- Compreensão das relações parasita-hospedeiro.
- Identificação dos principais parasitas e vectores.
- Compreensão da etiologia, epidemiologia, morfologia, ciclo de vida, sintomas, patologia e diagnóstico das principais doenças transmitidas por agentes patogénicos.
- Conhecimento das principais medidas de controlo dos vectores e profilaxia das principais doenças.
Pré-requisitos
Sem pré-requisitosConteúdos
- Noção de parasita-hospedeiro; classificação e sistemática dos principais parasitas e vectores.
- Etiologia, epidemiologia, morfologia, ciclo de vida, sintomas, patologia, diagnóstico, medidas de controlo dos vectores e profilaxia das principais doenças provocadas por Protozoários intestinais e urogenitais, do sangue e tecidos, Nemátodes, Céstodes, Tremátodes, Microsporídeos e Artrópodes.
- Doenças emergentes.
- Bioterrorismo.
Descrição detalhada dos conteúdos programáticos
Componente Teórica
- Princípios Gerais: noção de parasita - hospedeiro; classificação e sistemática dos
principais parasitas e vectores.
- Etiologia, epidemiologia, morfologia, ciclo de vida, sintomas, patologia, diagnóstico, medidas de controlo dos vectores e profilaxia das principais doenças:
Protozoários intestinais e urogenitais: Entamoeba histolytica, Balantidium coli,
Giardia lamblia, Trichomonas vaginalis, Cryptosporidium parvu, Isospora belli e
Trichomonas vaginalis.
Protozoários do sangue e tecidos: Trypanosoma brucei gambiense, T. brucei
rhodesiense, T. cruzi, Leishmania donovani, L. trópica, L. braziliensi, Plasmodium falciparum, P. ovale, P. malariae, P. vivax, Toxoplasma gondii e Babesia microti.
Nemátodes: Ascares lumbricoides, Trichinella spiralis, Trichuris trichiura, Enterobius vermicularis, Strongyloides stercoralis, Ancylostoma duodenale, Necator americanes, Dracunculus medinensis, Wuchereria bancrofti, W. (Brugia) malayi, Onchocerca volvulus e Loa loa.
Céstodes: Tenia solium, Hymenolepis nana, Echinococcus granulosus e E. multilocularis
Tremátodes: Schistosoma mansoni, S. japonicum, S. hematobium, Fasciolopsis buski, Clonorchis sinensis e Paragonimus westermani.
Microsporídeos: impacto em saúde pública.
Artrópodes: Pediculus humanus capitis, P. humanus humanus, Pthirus púbis, Tunga penetrans, percevejos, dípteros, carraças e ácaros.
- Doenças emergentes.
- Bioterrorismo.
- Visitas de estudo a laboratórios de investigação na área das zoonoses e doenças transmitidas por agentes e vectores patogénicos
Componente Teórica-Prática
N/A
Componente Prática
- Colheita, triagem, identificação e conservação de vectores.
Bibliografia
Recomendada
Aguirre, A; Ostfeld, R. S.; Tabor, G. M; House, C. & Pearl, M. (Eds). 2002. Conservation Medicine: Ecological Health in Practice. Oxford University Press.
Gracey, M. & Walker-Smith, J. A. (Eds). 1997. Diarrheal Disease. NestlNutrition Services; Lippincott-Raven.
Halton, D; Behnke, J. M. & Marshall, I (Eds.) 2001. Practical Exercises in Parasitology.Cambridge Press.
Service, M (Ed.) 2003. Medical Entomology: for Students. Cambridge University Press.
Spielman, A. & DAntonio, M. 2001. Mosquito: A Natural History of Our Most Persistent and Deadly Foe. Hyperion.
Yu, V. L. (Ed). 2000. Antimicrobial Therapies and Vaccines: The Microbes. 2d ed. Apple Tree.
Outros elementos de estudo
Métodos de Ensino
- Aulas teóricas leccionadas com auxílio de powerpoint.
- Aulas teórico-práticas leccionadas no campo e no laboratório (lupas e microscópios).
- Visitas de estudo a laboratórios de investigação.
Métodos de Avaliação
- Trabalho escrito, individual, de pesquisa bibliográfica, sobre um dos tópicos da disciplina (85%);
- Apresentação oral do trabalho (15%)
Língua de ensino
- Português